Management

“Laat goede relatie omgeving niet door de vingers glippen”

Vijftien jaar bouwoverlast rond de bouw van een Noord/Zuidlijn-station: de enquête van Stichting Gijzelgracht geeft een waardevolle inkijk in de beleving van overlast onder omwonenden en ondernemers rondom de Vijzelgracht. Het rapport ‘Op weg naar bouwfatsoen’ vat de resultaten samen. We spreken met vijf leden van de, vanaf het begin van de bouw betrokken, werkgroep Overlast Vijzelgracht over het enquêteresultaat en de eigen ervaringen.

Knooppunt Hoevelaken: file aangepakt met intrinsieke motivatie

Bij de aanpak van het knooppunt Hoevelaken werd de markt al bij in de planfase intensief betrokken, en taken en verantwoordelijkheden van opdrachtgever en – nemer zijn vergaand vervlochten. Die innoverende aanpak leunt sterk op de persoonlijke relatie tussen Marjolein de Gorter-Manhoudt, projectmanager van Rijkswaterstaat en PDC-partner Peter Lapidaire, projectdirecteur Combinatie A1|28. Hoe doen zij dat?

Dilemma’s in ‘verstandshuwelijk’ D&C contract

Meer begrip, écht begrip, voor elkaars positie zou de verhouding tussen opdrachtgever en – nemer bij integrale projecten een stuk verbeteren. Gaat dat lukken op de inhoudelijke ontbijtsessie op 8 december? Drie hoofdrolspelers over afwentelen van risico’s, nemen van verantwoordelijkheden en de regels van het spel.

‘Wie de start van een project helemaal dichttimmert, laat kansen onbenut’

Ernst ten Heuvelhof is sinds 1991 hoogleraar Bestuurskunde aan de faculteit Techniek, Bestuur en Management van de TU Delft. Procesmanagement is zijn specialiteit: wanneer is een manager een succesvolle beslisser? Een gesprek over hoe complexiteit het bestuurlijke proces kan helpen, over bijblijven als projectmanager en over de inzet van frames en strategisch onderhandelen.

Kernwaarden in je project: fundament én kompas

Om energiek en effectief te zijn hebben mensen en organisaties een eigen identiteit nodig. Manon Raats, senior communicatieadviseur bij de Noord/Zuidlijn, schetst in deze longread hoe je kernwaarden in je projectorganisatie verankert. En ervoor zorgt dat medewerkers zich ernaar gedragen.

Evaluatie aanbesteding Stationsrenovatie Oostlijn

Met het derde station op de rol, is de stationsrenovatie van de Oostlijn op volle toeren. Hoe hadden we het bedacht, hoe is het gegaan, en hoe zouden we het nu doen? Contractmanager Guido Lahaije over verwachtingen, kansen, teleurstellingen, opstekers en tegenvallers.

Decharge team Diepe Stations: het werk zit erop.

Het team Diepe Stations van Gerard Scheffrahn is officieel gedechargeerd. Met andere woorden: het werk zit erop. Natuurlijk mag het afronden van een dergelijk omvangrijk en complex project niet onopgemerkt voorbij gaan. Dat gebeurde onder meer met de presentatie van de leergeschiedenis van het team in boekvorm: De Diepte in.

Het perspectief van de aannemer: ‘Verschil van inzicht en cultuur’

Tekst: Saskia van der Kam
Hoe bouw je een ‘vechtrelatie’ om tot een constructieve samenwerking? Thomas Brandt, projectmanager bij aannemer Max Bögl, en daarmee de evenknie van Gerard Scheffrahn bij de Noord/Zuidlijn, is een van de weinigen die het project echt van het begin tot het eind heeft meegemaakt. Hij vertelt over de soms moeizame weg naar boven.

Peter Dijk neemt afscheid bij de Noord/Zuidlijn

Hij gelooft in kennisdelen, ziet het zelfs als maatschappelijke verantwoordelijkheid van de sector. Peter Dijk blikt terug naar zijn start als directeur Noord/Zuidlijn in 2009 tot nu, en deelt zijn ‘lessons learned’.

Projectenmens Felix Paleari: “Je mag het best oneens zijn met elkaar, zolang je maar blijft praten.”

tekst: Jenny Kamstra – Neerlands diep
Projectmanager Felix Paleari van Metro en Tram werkte ooit aan de kant van de opdrachtnemer, ervaring die hem nu helpt bij het complexe project Opstelterreinen Metro Amsterdam (OMA). Jenny Kamstra interviewde hem voor Neerland Diep.

Interview Gerard Scheffrahn in ‘Sigma’

Dit artikel van Paul Groothenge verscheen op 4 september in managementmagazine Sigma.
Contractmanager Diepe Stations Gerard Scheffrahn praat 19 november over zijn ervaringen en geleerde lessen tijdens het Jaarcongres Procesmanagement.

Aanbesteden en contracteren #5: lessen van de NZL

De lessen van de Noord/Zuidlijn: zijn ze daadwerkelijk geleerd? En zo ja: hoe sijpelen ze dan door in de dagelijkse praktijk? Deze vragen stellen we aan Ronald Siebrand, projectmanager Stationsrenovatie Oostlijn. “De grootste les van de NZL is dat transparantie en eerlijkheid uiteindelijk altijd winst opleveren.”

Aanbesteden en contracteren #4: Omgeving in hart van het project

In het discussiedossier Aanbesteden en Contracteren volgen we het project Stationsrenovatie Oostlijn op de voet. Dat betekent dat we eens in de zoveel tijd de temperatuur komen nemen bij projectmanager Ronald Siebrand en zijn team. Dit keer omgevingsmanager Cor van Dam over de bijzondere positie van de omgeving in dit project.

Kennisuitwisseling op Europees niveau

Hoe unieker en ingewikkelder een project, hoe beperkter de kans dat je kennis en ervaring in eigen land kunt uitwisselen. Wat zou het dan prettig zijn wanneer je een collega uit bijvoorbeeld Londen of Berlijn in kon laten vliegen die deze ervaring wel heeft. Nou, dat kan! Het Europese netwerk NETLIPSE heeft hier zelfs een heus instrument voor ontwikkeld. Peter Dijk, directeur Metro en Tram, vertelt hoe dit instrument werkt en deelt zijn ervaring ermee in Stockholm.

Aanbesteden & contracteren #3: Hoe kom je tot de juiste vraag?

In het discussiedossier Aanbesteden en Contracteren volgen we het project Stationsrenovatie Oostlijn op de voet. Dit keer is Bas de Jong aan het woord. Als projectleider Techniek, Uitvoering en Overdracht is hij namelijk verantwoordelijk voor het formuleren van die juiste vraag, een belangrijke voorwaarde voor het succes van een project. Hoe doet hij dat?

Knuffelbeer blijft in de bouwput

In het vierde artikel in de reeks Tussen wetenschap en praktijk praten Menno van Iterson en Koen van ’t Hof over veiligheidsmanagement. ‘De teddybeer is een symbool voor de omgeving’

Tussen Wetenschap en Praktijk #3: Complexiteitsmanagement

Het derde artikel van de vijfdelige reeks Tussen Wetenschap en Praktijk komen Gerard Scheffrahn (contractmanager Diepe Stations/Projectmanager Uitvoering) en prof. dr. Jurian Edelenbos (Professor Bestuurskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam) aan het woord over complexiteitsmanagement. ‘Objectiviteit en werkelijkheid zijn soms relatieve begrippen’.

Match of kloof? Tussen wetenschap en praktijk

tekst: Marloes Lammerts

In 2013 won Metro en Tram de Schreudersprijs voor de boortunnel van de Noord/Zuidlijn. Deze prijs wordt om het jaar uitgereikt aan een project dat innovatief is op het gebied van ondergronds bouwen. Het prijsgeld heeft Marloes Lammerts, stagiaire Kennismanagement, samen met filmmaakster Gwyneth Sleutel is staat gesteld om een documentaire te maken waarin ze de kloof tussen wetenschap en praktijk onderzoeken. ‘Op deze manier kunnen wij ontdekken of het nu werkelijk matcht tussen wat wij als project dénken wat de lessen zijn, en welke lessen het onderwijs uit onze praktijk gebruikt.’

Tussen wetenschap en praktijk #1 Projectmangement

tekst: Marloes Lammerts

‘Is er een match tussen wat wij dénken dat de lessen zijn, en welke lessen het onderwijs uit onze praktijk gebruikt?’ Het eerste artikel van de serie Tussen wetenschap en praktijk gaat over Projectmanagement. Pelle de Wit, Contractmanager Diepe Stations en Hans Boes, Universitair Docent Civiele Techniek aan de Technische Universiteit Twente, gaan met elkaar in gesprek.

Leren van Londen

Door een Engelse bril eens naar je Nederlandse project kijken; het kan veel opleveren. Dat ondervond een delegatie van de Noord/Zuidlijn een aantal maanden geleden toen ze naar Engeland afreisde om daar een kijkje in de keuken van the London Underground te nemen. En dan met name om kennis op te halen over het onderdeel Systeem Integratie. Wat waren de eye openers en wat gaan ze er mee doen? Projectmanager Uitvoering Gerard Scheffrahn vertelt: ‘Waar wij Systeem integratie vrij technisch benaderen, zien zij het veel meer als een management activiteit. Was het bij ons voorheen nog een staffunctie, bij hen is de manager SI de baas. Die gedachte heeft grote consequenties voor hoe je je project aanstuurt en organiseert.’

What London taught us

Take off your Dutch hat and put on a British one. Then, take another close look at your project. This can be a very insightful exercise, concluded a delegation of the Noord/Zuidlijn Metro Line that is currently being constructed in Amsterdam. They travelled to England a few months ago to experience the behind the scenes of the London Underground. The Dutch delegation was especially interested in their System Integration. What did they learn? What were the eye openers? And how will these findings be implemented back home? Executive Project Manager Gerard Scheffrahn: ‘The chance to look at our reality from a completely different perspective is what made this exchange so inspiring.’

Aanbesteden & contracteren #2: Alles begint bij de juiste vraag

In het discussiedossier Aanbesteden en Contracteren volgen we het project Stationsrenovatie Oostlijn op de voet. Dat betekent dat we eens in de zoveel tijd de temperatuur komen nemen bij projectmanager Ronald Siebrand en zijn team – en dan natuurlijk vooral als het spannend dreigt te worden. De eerste dialoogronde met een selectie van 5 aannemende partijen is bijna afgerond. Tijd dus om weer eens met de thermometer langs te gaan. Dit keer bij Guido Lahaije, een van teamleden die de aanbesteding voorbereidde en nu begeleidt.

Paul Janssen over doeners en dromers

Vorige maand is Paul Janssen gedechargeerd voor het boorcontract van de Noord/Zuidlijn. Inmiddels is hij projectdirecteur bij de Rotterdamsebaan. Het grote verschil: de fase waarin hij instapt. ‘Waar ik in Amsterdam midden in een proces stapte en moest roeien met de riemen die ik had, kan ik hier de riemen zelf vormgeven.’ Welke belangrijke lessen gebruikt hij daarbij? Een gesprek over doeners en dromers in zijn favoriete visrestaurant.

Zoek de grenzen op en ga er soms overheen

Vorige week is Paul Janssen, contractmanager van het boorcontract, gedechargeerd. ‘Een zeer belangrijke stap in de voortgang van de aanleg van de Noord/Zuidlijn’, noemde algemeen directeur Peter Dijk het. Aan de hand van stellingen werd door het directieteam van Dienst Metro en Paul Janssen nog eens stilgestaan bij een aantal lessen. Eind deze maand volgt een interview met Janssen. Hier vast een impressie van de discussie die de stellingen opleverden.

Discussiedossier Aanbesteden & Contracteren: de aftrap

Wanneer is een Design & Construct contract geschikt en wanneer pas je het beste een ‘ouderwets’ bestek toe? Wat kunnen we leren van de nieuwere aanbestedingsvormen? Wat zijn de valkuilen, hoe voorkom je dat je erin kukelt? In Dossier Aanbesteden & Contracteren gaan we opzoek naar antwoorden op dit soort vragen én we volgen het project Stationsrenovatie Oostlijn, dat zojuist de aanbestedingsprocedure is gestart, in dit proces op de voet. Projectmanager Ronald Siebrand opent de discussie.

Gericht sturen in ervaringsvakgebied

Nu het bouwen op veel plekken in de afrondende fase zit, zwaaien ook veel Noord/Zuidlijn-medewerkers van het eerste uur af. In een serie interviews delen ze ervaringen en lessen. Aflevering 2: Joost Joustra, projectleider uitvoering boortunnel.

‘Leren van fouten, waken voor valkuilen’

Nu het bouwen op veel plekken in de afrondende fase zit, zwaaien ook veel Noord/Zuidlijn-medewerkers van het eerste uur af. In een serie interviews delen ze ervaringen en lessen. De aftrap: Jan Buis, zeven jaar contractmanager Amsterdam Centraal Station.

Bouw een metro…in zeven stellingen

Jan Buis was zeven jaar contractmanager op/rond/onder het Centraal Station. Voor de kenniswebsite formuleerde hij zijn ervaring in zeven stellingen. Kom maar op met die reacties!

Nieuwe meetmethode Amsterdams tram- en metronetwerk

Met assetmanagement sturen op output en economische waarde van eigendommen De investeringen in metro- en tramnetwerken moeten steeds kostenefficiënter en effectiever. Dit vereist inzicht in de actuele conditie van het eigendom, de restlevensduur en de bijbehorende economische waarde. De Dienst Metro is recent een meerjarige meetmethode gestart om alle benodigde data te verzamelen van de […]

Innovatief aanbesteden bij de Dienst Metro

De Dienst Metro heeft haar eigen aanpak om projecten aan te besteden. Best Value Procurement (BVP) is een manier van aanbesteden die steeds vaker succesvol wordt toegepast. Waarom zou de Dienst Metro hier niet mee aan de slag gaan? Wij legden deze vraag voor aan drie experts op het gebied van aanbesteden: Daniel Santurio González […]

Hoe manage je een complex boorproces?

Tijdens het congres tunnelboren op 14 juni bood Paul Janssen een kijkje in de keuken van het projectmanagement van de Noord/Zuidlijn. Het standaard verhaal van projectmanagement van plannen, structuur aanbrengen en beheersen klinkt mooi, maar het succes van je project hangt af van de mate waarin je inspeelt op complexiteit. In zijn verhaal laat Paul Janssen zien hoe hij en zijn team daarmee zijn omgegaan in het project en – niet onbelangrijk – wat ze hebben geleerd.

Samenwerken is niet hetzelfde als elkaar niet tegenwerken

In 2011 is op verzoek van de burgemeester Eberhard Van der Laan een top 10 Noord/Zuidlijn lessen geformuleerd. Deze lijst is voor het overgrote deel door indirect betrokkenen opgesteld. Wij vonden het interessant om het ook aan de insiders te vragen. Aan de mensen die in de afgelopen periode aan het roer hebben gestaan. Gerard Scheffrahn bijt in bijgevoegd stuk de spits af.

Het belang van échte samenwerking

Wieneke van Overmeeren geeft haar mening over de les: ‘Weet wat je koopt’ en is erg benieuwd naar ben reacties en persoonlijke reflecties van anderen in de praktijk, maar ook van andere vakgenoten. Discussieer hier mee over het belang van échte samenwerking tussen opdrachtgever en opdrachtnemer.

Van tunnelvisie naar glazen huis

In het verleden is bij grote projecten nog wel eens geprobeerd om kosten, missers en hinder te verbloemen. Internet bestond nog niet, dus was men afhankelijk van informatie op papier of ‘van horen zeggen’. Uiteindelijk werkt een dergelijke strategie natuurlijk niet. Vroeg of laat komt de waarheid boven en zullen de verantwoordelijken zich alsnog moeten verantwoorden.