Senior projectmanager Edwin Bijker bij bouwbegeleider DB-m in Houten is overtuigd van de toegevoegde waarde van Systeemgerichte Contractbeheersing (SCB). Hij legt uit waarom.

Deze tekst stond oorspronkelijk op de website van DB-m

Is het niet merkwaardig om te zien dat het streven naar optimale kwaliteit zoveel stof doet opwaaien in de bouwsector? Juist nu, in een tijd dat we onze wonden likken na een rumoerige periode. Een periode waarin veel bedrijven noodgedwongen moesten reorganiseren. Tegelijkertijd zien we de nieuwe ‘Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen’ met rasse schreden op ons af komen. Het besef dat we anders, maar vooral slimmer met elkaar moeten samenwerken is er absoluut, maar de timing lijkt vooral een verlammend effect teweeg te brengen.

Taalbarrière of onbegrip?

Begin oktober was ik aanwezig bij een informatiemiddag die volledig in het teken stond van Systeemgerichte Contractbeheersing. Op deze drukbezochte bijeenkomst – een initiatief van het Rijksvastgoedbedrijf in samenwerking met SBRCURnet – was een zeer representatieve afvaardiging vanuit de Nederlandse bouwsector aanwezig. Zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers. Het onderliggende thema voor dit initiatief liet weinig aan de verbeelding over. Om SCB succesvol te maken moeten alle projectpartners dezelfde taal spreken. Een dappere poging om in een open setting de neuzen dezelfde richting op te krijgen.

Vervolgens woonde ik eind oktober ook een door Cobouw georganiseerd symposium bij. Thema: De regie over kwaliteit in de bouw. Het initiatief voor deze bijeenkomst was direct gerelateerd aan het naderende wetsvoorstel ‘Kwaliteitsborging voor het bouwen’. Een keur aan sprekers liet vanuit verschillende invalshoeken haar licht schijnen op het fenomeen kwaliteitsborging, waarbij uitgebreid werd stilgestaan bij de kansen en valkuilen voor de bouwsector. Kwaliteitsborging moet vooral als verdienmodel worden beschouwd, was de boodschap.

Met kwaliteitsborging als gemene deler waren beide evenementen voor mij bijzonder nuttig om bij aanwezig te zijn. Maar met name het Cobouw-symposium gaf mij veel stof tot nadenken, stof die mij ook liet terugblikken op de informatiemiddag begin oktober. Het viel me tijdens beide sessies op dat de markt nog vol zit met frustratie en emotie. Deze frustratie en emotie lijkt vooral te zijn gestoeld op onmacht en onwetendheid; een gevolg van het feit dat we niet allemaal dezelfde taal lijken te spreken. Voordat we een tolk inschakelen om de taalbarrière tussen projectpartners op te heffen, moeten we wellicht eerst eens een arm om de markt heen slaan om deze te troosten en te kalmeren.

Waar staan we in 2020?

Bouwen moet leuk zijn, en vooral ook leuk blijven. Ik ben er van overtuigd dat we met Systeemgerichte Contractbeheersing een zeer waardevol instrument in handen hebben. Voorwaarden zijn wel dat menselijk handelen centraal blijft staan, én dat we een stevige brug kunnen slaan tussen de theorie en de praktijk. Laten we met zijn allen streven naar een universeel systeem, ter ondersteuning van het primaire doel. SCB is – heel nadrukkelijk – geen doel op zich. Het is wèl een systeem dat voorziet in praktische middelen en eenduidige processen; afgestemd op de projectspecifieke behoefte.

Als de bouwsector het op korte termijn voor elkaar krijgt om die oprechte vertrouwensband te smeden, is de fundatie gelegd voor een uiteindelijk succesvolle implementatie. Want de SCB-systematiek an sich is niet eens zo ingewikkeld. Maar de bereidheid en het vermogen bij projectpartners om anders tegen het bouwproces aan te kijken – en daarmee SCB een eerlijke kans van slagen te geven – lijkt op dit moment nog niet noemenswaardig groot.

Vertrouwensband

Natuurlijk mag je van marktpartijen verwachten dat ze in staat zijn hun verantwoordelijkheid te nemen als het gaat om de borging van kwaliteit. En natuurlijk resulteert dat uiteindelijk in een betere balans tussen de belangen van de opdrachtgever en die van de opdrachtnemer. En ja, dat resulteert uiteindelijk weer in een comfortabel verdienmodel voor alle projectpartners.

Maar voordat het zover is, moeten we eerst aan de slag met het wegnemen van al die frustraties en emoties. We hebben elkaar immers hard genoeg nodig om Systeemgerichte Contractbeheersing tot een succes te maken. En dat lukt in mijn ogen niet door de systematiek eenzijdig op te dragen en de discussie pas met elkaar aan te gaan op het moment dat het werk is gegund. De belangen voor projectpartners zijn dan eenmaal te groot om volledig openheid van zaken te geven. We blijven dan hangen in verwijtend gedrag en zijn onvoldoende bereid tot zelfreflectie. Het is juist die openheid die noodzakelijk is om respect voor elkaars belangen te creëren en een vertrouwensband op te kunnen bouwen.

Discussieer mee:

Is SCB inderdaad van toegevoegde waarde? Wat zijn de dilemma’s? Denken en doen we überhaupt hetzelfde bij Systeemgerichte Contractbeheersing? Rondom die vragen organiseerde MET eind oktober een interne sessie. Wat zijn jouw ervaringen met SCB? We horen het heel graag via het reactieformulier op deze website, of via m.woolthuis@amsterdam.nl.

foto: Opstelterrein bij Station Noord. Project OMA (Opstelterreinen Metrovoertuigen Amsterdam) is een SCB-project.